بازی و رشد اجتماعی



اگر از هر کودک چهار ساله‌ای بپرسید که در مهدکودک چه کار می‌کند به شما خواهد گفت که "کارم را انجام می‌دهم و با دوستانم هم بازی می‌کنم." کار کودک چهار ساله شامل نقاشی کردن، گوش دادن به داستان‌ها، و انجام کارهایی که معلمان از او خواسته‌اند، یعنی بازی می‌شود. اما ما می‌دانیم که بازی با دوستان چه معنایی می‌دهد.

بازی با دوستان شامل تعامل بین کودکان به وسیله چیزهایی است که برای ارتباط برقرار کردن با همدیگر یاد گرفته‌اند. مثلا آنها یاد گرفته‌اند که به همدیگر کمک کنند و وسایلشان را به هم دیگر بدهند و مراقب رفتارهای خود در برخورد با دیگران باشند. کودکان به وسیله بازی‌های اجتماعی، در آزمایشگاهی از زندگی واقعی وارد می‌شوند. خیلی از والدین کودکان خود را در کلاس‌های مختلفی برای بازی ثبت نام می‌کنند چرا که این کلاس‌ها فرصت بی‌نظیری برای بازی های اجتماعی برای کودکان فراهم می‌کند. 


همانطور که رشد عضلانی و رشد شناختی کودکان در چند مرحله کامل می‌شود رشد مهارت بازی اجتماعی هم در چند مرحله انجام می‌گیرد. یکی از طبقه بندی‌هایی که در این مورد وجود دارد به شرح زیر است: 


 نظارت کردن. کودک در کنار گروه باقی می‌ماند و احتمالا بازی نصفه نیمه‌ای با اسباب بازی ای که انتخاب کرده است می‌کند، اما فقط بازی بچه‌های دیگر را تماشا می‌کند.

 بازی انفرادی. کودک مشتاقانه با وسایلی که در دست دارد بازی می‌کند اما بازی تک نفره و تنهایی است.

 بازی موازی. کودک در گروه قرار می‌گیرد و همان کاری را انجام می‌دهد که بچه‌های دیگر در حال انجام دادن آن هستند اما با آنها هیچ ارتباط و تعاملی ندارد. 
 بازی تعاملی. کودک به معنی واقعی با کودکان دیگر بازی می‌کند و نقشی را بر عهده می‌گیرد (من مامان می‌شم و تو هم بابا بشو)، دستورالعمل ارائه می‌دهد (نه .... اون صندلی باید اون گوشه باشه)، و به دیگران کمک می‌کند و از آنها کمک می‌خواهد. 

در طول سال‌های اولیه دوران کودکی، هدف بازی اجتماعی مربیان و والدین رشد کودک در این مراحل است تا کودک بتواند در نهایت بازی تعاملی را به خوبی انجام دهد. این موضوع به این معنا نیست که مراحل دیگر اهمیتی ندارند و یا انجام آنها برای کودک نامناسب است، به طوری که کودک در طول یک روز تمام این مراحل را ممکن است با هم انجام دهد. اما به طور کلی، کودکان به سمت تعامل کردن با دیگران حرکت می‌کنند و نیازها و علاقه‌های خود را در گروه‌ها می‌شناسند. 


هر چند ما در حال توصیف بازی اجتماعی کودکان با کودکان هستیم اما خیلی از بازی های اجتماعی عامل تعاملات کودکان و بزرگسالان با همدیگر می‌شود. مثلا نشان داده شده است که اگر یک بزرگسال هر از گاهی وارد بازی کودکان شود سطح پیچیدگی و خلاقیت بازی به شدت افزایش پیدا می‌کند. کودکان در بازی هایشان با یکدیگر معمولا مشغول بازی های تکراری می‌شوند. چای می‌ریزند، سفره را پهن می‌کنند و با هم غذا می‌خورند. اما بزرگسالی که وارد بازی می‌شود (که البته نباید نقش مدیر و طراح بازی را ایفا کند) می‌تواند سطح بازی را با نظر دادن بالا ببرد.

مثلا بگوید: چایی رو نگاه کنید! چقدر داغه! کودک دیگر می‌تواند این جمله را اضافه کند که: مواظب باش نسوزی. بزرگسال می‌تواند بگوید که چقدر این کلاه قرمز بهت میاد! و با این حرف کودک را ترغیب کند که از میان سه کلاهی که دارد بگردد و رنگ قرمز را پیدا کند. معلم و یا بزرگسالی که به بازی کودکان وارد شده است می‌تواند کودکانی که از بازی کنار گذاشته شده و یا خودشان وارد بازی نشده‌اند را تشویق به بازی کردن کند و مثلا بگوید که بچه ها فکر می‌کنم علی می‌خواد بیاد و با شما بازی کنه. براش یه لیوان چایی بریزید.

در بازی اجتماعی کودکان در مورد تاثیر گذاری خودشان بر دیگران آگاهی‌هایی پیدا می‌کنند و فرصت خوبی برای تمرین افزایش آن به دست می‌آورند. دختر بچه‌ای که به بازی کودکان دیگر گوش می‌دهد و همزمان دارد نقشی را هم بازی می‌کند همزمان با تلاش برای ساختن مفهوم مثبتی از خودش، آن را در خود افزایش می‌دهد. کودکی که نمی‌خواهد در بازی کنار یک پسر بچه قلدر بنشیند دارد روی او تاثیر می‌گذارد تا راه‌های بهتری برای بروز عصبانیت و ناکامی‌هایش پیدا کند. والدین و معلمان نیاز به چنین چیزهایی دارند.

خرید اسباب بازی های خاله بازی، دکتر بازی و ابزار کار

بیشتر بخوانید:

بازی تیر و کمان، ورزشی لذت بخش و مفید

اهمیت بازی در آموزش اولیه کودکی






بازگشت به گروه اسباب بازی و زمان بازی  


نظرات شما درباره این مطلب :

نام :


پست الکترونیکی :


نظر شما در مورد بازی و رشد اجتماعی :



سایر نظرات :

نظری ثبت نشده است.