کودکان عقب مانده ذهنی نیاز به حمایت دارند

عقب ماندگی، یک وضعیت و حالت خاص ذهنی است که در اثر شرایط مختلف قبل یا بعد از تولد پدید می آید.
 عقب ماندگی ذهنی به هیچ وجه یک بیماری روانی تلقی نمی شود بلکه یک وضعیت و حالت خاص ذهنی است که در اثر شرایط مختلف قبل یا بعداز تولد پدید می آید.
 امروزه کودکان دیرآموز، آموزش پذیر، تربیت پذیر و حمایت پذیر در گروه کودکان عقب مانده ذهنی جای می گیرند که هر کدام از این گروه ها نیاز به حمایت و پشتیبانی دارند.


 کودکان دیر آموز نسبت به افراد عادی مقدار کمتری از لحاظ رشد ذهنی برخوردار هستند این گروه نسبت به گروه های عقب مانده ذهنی از نظر ذهنی بالاتر بوده و بیشترین افراد گروه عقب مانده را در بر می گیرند آن ها از لحاظ جسمی و حرکتی و عاطفی و اجتماعی شکل خاصی ندارند ولی از نظر درسی ضعیف هستند.


ویبا توجه به اینکه کودکان دیر آموز از لحاظ ذهنی رشد کمتری نسبت به افراد دیگر دارند آن ها می توانند با حمایت و راهنمایی و مشاوره خدمات مناسب در مدرسه عادی مشغول به تحصیل شوند یکی از ویژگی های مهم آنان زود فراموش کردن است که با تمرین و تکرار زیاد می توان آن ها را آموزش داد.


 کودکان آموزش پذیر دومین گروه افراد عقب مانده ذهنی هستند تشخیص این گروه بیشتر در پایه ی اول ابتدایی است این افراد در حین تحصیل با توجه به محتوای دروس دچار مشکل می شوند و بهره لازم و کافی را از کلاس درس در مدارس عادی نمی برند آن ها می توانند از حداقل مطالب درسی مانند خواندن، نوشتن، حساب کردن و مهارت های شغلی متناسب با وضعیت جسمی شان بهره ببرند و آموزش ببینند.


 در برنامه آموزشی افراد آموزش پذیر چند نکته را از جمله سازگاری شخصی یا عاطفی، سازگاری اجتماعی و سازگاری و کفایت اقتصادی باید در نظر داشت.
سازگاری شخصی یا عاطفی یکی از ضروری ترین برنامه آموزشی است که می بایست برای کودکان عقب مانده ذهنی رعایت شود.
 با اشاره به اینکه لازمه سازگاری اجتماعی و اقتصادی سازگاری عاطفی است،باید گفت: کودکی که از سلامت عاطفی برخوردار نباشد نمی تواند با افراد دیگر روابط خوب و موثری برقرار کند.
 با تاکید براینکه کودکان عقب مانده ذهنی با رفتارهای نامطلوب به دنیا نمی آیند بلکه رفتارهای نامناسب والدین را به طور مستقیم و غیر مستقیم الگو می گیرند،‌  بایدافزود: شرایط اجتماعی و انتظارات و توقعات نامناسب اطرافیان سبب می شود تا رفتارهای نامطلوب از کودک سرزند لذا باید در برنامه های آموزشی بر اساس توانمندی آنان و به دور از توقعات دیگران برنامه ریزی شود.
 کودکان تربیت پذیر نیاز شدید به حمایت جامعه و خانواده دارند.
 تشخیص و شناسایی این گروه آسان تر از سایر گروه ها است و آنان از همان ابتدای نوزادی و طفولیت قابل شناسایی هستند.


  این کودکان در راه رفتن، حرف زدن و مهارت های کلامی دچار ضعف قابل توجهی هستند و از آن ها در امر آموزش انتظار چندانی نمی رود و قادر به اداره زندگی به طور مستقل نیستند و دارای خودکفایی اجتماعی و اقتصادی لازم نبوده و مداوم نیاز به حمایت و سرپرستی دارند.


 این افراد بیشتر در بهزیستی و یا در کنار خانواده نگهداری می شوند و کمتر به امر آموزش درسی می پردازند.


 با اشاره به اینکه در برنامه های آموزشی کودکان تربیت پذیر باید نکاتی را مد نظر داشت به این کودکان کمک شود تا امور شخصی مانند لباس پوشیدن، مسواک زدن، غذا خوردن و نظافت شخصی، همچنین رفتار مطلوب در خانه و چگونگی برقراری ارتباط با خانواده ها را فرا گیرند و همچنین استفاده از نیروی بدنی و جسمی بعضی از آنان در کارگاه های حمایت شده جهت کسب درآمد باعث خودکفایی این افراد می شود.
 درباره آخرین گروه از کودکان عقب مانده ذهنی  باید گفت: کودکان حمایت پذیر مانند نوزادان نایزمند حمایت شدید هستند آن ها بدون حمایت دیگران قادر به انجام کارهای خود نیستند و قادر به ادامه زندگی و بقا نیستند.
اکثریت این کودکان قار به آموختن و صحبت کردن و انجام کارهای ساده شخصی مانند خوردن، لباس پوشیدن نیستند، آن ها همیشه تحت حمایت خانواده و یا موسسات (بهزیستی) هستند و به لحاظ اخلاقی و ارزش های انسانی رها کردن آن ها به حال خود نگاهی است نابخشودنی لذا جامعه و خانواده باید آنان را یاری کنند.
 افرادی که در تمام دروس به طور یکسان ضعف شدید دارند یا در همه زمینه های رشدی و حرکتی مانند نشستن، خزیدن و یا راه رفتن تاخیر محسوس دارند و در طول زندگی تفاوت های یادگیری با دیگر هم سن های خود نشان می دهند و در ارتباط های اجتماعی و هماهنگی با محیط دچار اختلال هستند و در تست های هوش عقب ماندگی نشان می دهند قطعا در گروه عقب مانده جا می گیرد و نیازمند کمک هستند.

ساره دیوبند استاد دانشگاه و درمانگر کودکان